Түлкібас ауданының білім бөліміне қарасты барлық білім беру ұйымдарында 2023 жылдың 17 қарашасы мен 28 қарашасы аралығында «Үлгерімі төмен білім алушылармен жұмыс жасаудың тиімді жолдары» тақырыбында онкүндік өткізілуде. Осындай іс-шара Б.Момышұлы атындағы ЖББМ-де жоғары деңгейде өткізілді.
Онкүндіктің мақсаты: білім сапасын арттыру, оның ішінде үлгерімі төмен білім алушылармен жұмысты жандандыра отырып, сараланған тапсырмалар мен оқытудың тиімді тәсілдерін қолданып, сапалы білім беру.
Мақсатқа сай, жоспарланған үлгілі сабақтар мен іс-шараларда басымдық үлгерімі төмен білім алушыларға бағытталуда. Пән мұғалімдері сабақ барысында жетекші сұрақтар қою, жеке, топтық, ойын тапсырмалары арқылы білім алушылардың ынтасы мен қызығушылықтарын арттыру жұмыстарын жүйелі жүргізіп отырды.
Мектептегі оқытудың негізгі мәселелері- оқушылардың оқу үрдісіндегі танымдық қызығушылығын арттыру, танымдылық жан қуаттарының оятуына түрткі болу.
Денсаулығы дұрыс дамыған кез келген оқушы мектеп бағдарламасын толық игеруі керек. Оқушылардың көпшілігі оқу бағдарламасын қиындықпен, ал кейбіреуі негізгі пәндерден ұзақ уақыт бойы үлгермейді.
Үлгермеуші оқушыларды зерттеу кезінде ғалымдар екі мәселеге тоқталады: біріншісі – Оқытушы қалай оқытады?, екіншісі – Оқушы қалай оқиды және осы кезде оның дамуы қалай жүзеге асады?
Дидактиктер бұның себептерін педагогикалық психологиялық жағдай, оқу- тәрбие үрдісі жағынан қарастырады. Ал психологтар үлгермеуші оқушылардың оқу үрдісіндегі оқу іс –әрекетінің жеке ерекшеліктеріне тоқталады.
П.П.Борисов үлгермеушіліктің себебін айқындауда оны ірі төрт топқа бөлген:
— Педагогикалық себептерге: жеке пәндердің берілуі, былтырғы білімінде қалыс қалушылықтар, келесі сыныпқа дұрыс көшірілуі;
— Әлеуметтік –тұрмыстық себептер: өмір сүрудің жағымсыз жағдайы. Ата-анасының дұрыс үлгі бермеуі. Отбасының материалдық қамтамасыздығы, отбасы тәртібінің жоқтығы, баланың бақылаусыздығы.
— Физиологиялық себептер: ауру, денсаулықтың жалпы әлсіздігі тыныс алу жолдарының ауруы. Жұқпалы аурулар, орталық нерв жүйесінің қимыл функциясының бұзылуы, нерв жүйесінің аурулары.
— Психологиялық себептер: зейін, есте сақтау, ойлаудың даму ерекшеліктері, түсінудің нашарлығы, сөйлеу қабілетінің дамуының жеткіліксіздігі, танымдық қызығушылықтың қалыптасуы, дүниетанымының тарлығы.
Қазақстан бойынша үлгермейтін оқушылардың 20% йод жетіспеушілік, 12% бастың ішкі қысымының жоғары болуымен тікелей байланысты.
Сонымен қатар үлгермеуші оқушыларды үш топқа бөлуге болады:
Барлық пәндерден үлгермейтін оқушылар.
Негізгі пәндерден ұзақ уақыт үлгермейтін оқушылар.
Кей кездерде үлгермейтін оқушылар.
Оқушылардың ұзақ уақыт үлгермеуінің себебі, психикалық функцияның әлсіз, нашар дамуында оқушылардың есте сақтау мен зейін ерекшеліктерінің айырмашылығы айқын көрініс алады.
Оқушының ойлау әрекеті сапасының жоғарылығы оқуға деген теріс қатынасының болуы және оқушының бағыттылығы толық емес жарым – жартылай болуы.
Сонымен қатар, ерекше білім беруді қажет ететін оқушылардың сабаққа қызығушылығын арттыру мақсатында да түрлі жұмыстар ұйымдастырылды және мектеп тренерлері «Үлгерімі төмен білім алушылардың айтылым, жазылым дағдысын қалай арттырамыз?» тақырыбында коучинг ұйымдастырып, мұғалімдерге әдістемелік көмек көрсетті.