Тырысқақ – аса қауіпті карантиндік, жедел жұқпалы ауру. Қоздырғыштары суда, ашық су қоймаларында, тағамдарда кездесуі мүмкін. Инфекция адамнан адамға ауа арқылы жұқпайды. Адам инфицирленген суды қолданғанда, инфицирленген суда шомылған жағдайда, тағам өнімдерінде қоздырғыш көп мөлшерде болғанда, қоздырғышпен зақымдалған ыдыс, кір қол арқылы және дертке шалдыққан адаммен қарым- қатынаста болып, оның заттарын қолданғанда, жеке бас гигиенасын сақтамаудың салдарынан бактериялар арқылы жұғады.
Инфекция су көздерінде қалай пайда болады? Ауа райы ысып, су көздері күннің қызуынан жыли бастағанда холера инфекциясы арта түседі. Инфекцияны жұқтырушылар әсіресе климаты ыстық елдерде көптеп тіркеледі.
Тырысқақ ауруының симптомдары: ауру жедел басталып, іш жиі өте бастайды, көп сұйықтық жоғалтып, тәулігіне дәреттің жиілігі 5-10 рет, ал ауыр жағдайда одан да көп болуы мүмкін. Науқастың асқазан-ішек жолдарының қорыту жұмысы бұзылып, құсады, нәжісі иіссіз, түссіз сұйыққа айналады. Денесі тырысып, буындары тартылады, еріндерінің көгеруі, ауызы құрғап, шөлдейді. Кейде өлім жағдайымен де аяқталады.
Алдын – алу жолдары:
Әрбір адам жеке бас гигиенасын қатаң сақтауы керек. Қолды сабынмен жиі жуу, жеміс-жидек пен көкөністерді міндетті түрде жуу, суды және сүтті қайнатып ішу, тағам өнімдеріне шыбын-шіркейлердің ластауынан сақтау. Сонымен қатар, су көздерін әр түрлі ластанулардан сақтау керек. Сонымен қатар, қоқыс жәшіктерінің бетін тығыз жабылғаны дұрыс және де қоқыстарды жинайтын орындарды жүйелі түрде залалсыздандырып отыру қажет.
Адам ауырған жағдайда немесе ауруға күдік туған жағдайда дәрігер көмегіне жүгініп, науқас жұқпалы аурулар ауруханасына оқшаулану керек.
Нұрбек Нышанов
Түркістан облысының СЭБД басшысы
