Ботулизм-құрамында Clostridium botulinum токсиндері бар тағамдарды тұтыну нәтижесінде орталық жүйке жүйесінің басым зақымдануымен организмнің улануымен сипатталатын жұқпалы сипаттағы жедел тамақтан улану.
Ботулизм микробтары табиғатта және қоршаған ортада спора түрінде кең таралған. Жемістер мен көкөністерге, тамақ өнімдеріне енгеннен кейін споралар вегетативті формада (оттегі болмаған кезде) өніп, токсин түзеді, ол ең күшті бактериялық улану болып табылады. Сонымен қатар, сыртқы ортаға төзімді және 10-15 минут қайнаған кезде ғана жойылады.
Ботулизмнің алдын алу жолдары:
• Базарлардан және кездейсоқ жерлерден тұздалған, маринадталған саңырауқұлақтарды, қолдан жасалған консервілерді, ысталған, кептірілген балықты немесе етті сатып алмау керек.
• Қақпағы дөңес консервілер пайдалануға жарамайды – бұл өте қауіпті!
• ескірген немесе бұзылу белгілері бар көкөністерді, шөптерді және жемістерді консервілеу үшін пайдалануға болмайды;
• көкөністер мен жемістерді жұмсақ щеткамен ағынды су астында мұқият жуу қажет;
Ботулизмнің клиникалық көріністері: ауру әдетте ластанған өнімді тұтынғаннан кейін 2-6 сағаттан кейін басталады. Науқаста бас ауруы, бас айналу, әлсіздік, ұйқысыздық, іштің ауыруы, жүрек айну, құсу, ауыздың құрғауы, шөлдеу пайда болады. Тыныс алудың бұзылуы мүмкін-науқастар ауаның жетіспеушілігіне шағымданады, сөйлесу кезінде күтпеген үзілістер жасайды, кеуде қуысында қысылу сезімі пайда болады. Дене температурасы қалыпты болып қалады немесе біршама көтеріледі.
Аурудың алғашқы белгілері пайда болған кезде науқас шұғыл медициналық көмекке жүгінуі керек. Өзін-өзі емдеуге жол берілмейді!
Искаков Аскар Бекболатұлы
ҚР ДСМ СЭБК Түркістан облысының санитариялық-эпидемиологиялық бақылау департаменті басшысы орынбасары
