Тұмау-бұл барлық жастағы және ер адамдармен әйелдерге және балаларға әсер ететін ауыр вирустық инфекция. Тұмау эпидемиясы жыл сайын, әдетте, суық мезгілде болады. Әлемдегі жағдайлардың саны бойынша тұмау мен ЖРВИ бірінші орында, жұқпалы аурулар құрылымындағы үлес салмағы 95% — ға жетеді. Тұмау мен ЖРВИ денсаулықты біртіндеп төмендетіп, адамның орташа өмір сүру ұзақтығын бірнеше жылға қысқартады. Тұмаудың ауыр ағымымен жүрек-қантамыр жүйесінің, тыныс алу органдарының, орталық жүйке жүйесінің қайтымсыз зақымдануы жиі кездеседі, жүрек пен қан тамырлары ауруларын, пневмонияны, трахеобронхитті, менингоэнцефалитті қоздырады. Ең көп зардап шеккендер тұмау созылмалы аурумен ауыратын егде жастағы популяциялар арасында жиналады.
Тұмау вирусы өте оңай таралады: инфекцияның ең көп тараған жолы — ауа тамшылары. Тұрмыстық тасымалдау жолы да мүмкін, мысалы, тұрмыстық заттар арқылы. Жөтелу, түшкіру, сөйлесу кезінде науқастың немесе вирус тасымалдаушының мұрын-жұтқыншағынан патогендік микрофлорасы бар сілекей, шырыш, қақырық бөлшектері, соның ішінде тұмау вирустары шығарылады. Науқастың айналасында аэрозоль бөлшектерінің максималды концентрациясы бар ластанған аймақ пайда болады. Олардың таралу диапазоны әдетте 2-3 м — ден аспайды. ЖРВИ дегеніміз не? Қалпына келтіру кезінде барлық осы белгілер жоғалады және ешқандай із қалдырмайды. Негізінен жедел респираторлық инфекциялардың қоздырғыштары адамнан адамға науқастың жөтелуі немесе түшкіруі арқылы беріледі. ЖРВИ белгілері бар басқа адаммен жақын (шамамен 1 метр қашықтықта) байланыста болатын кез келген адам ықтимал инфекциялық ингаляциялық тамшылардың әсер ету қаупіне ұшырайды. Вирустар жұқтырған бетке тиген кезде денеге (көзге, мұрынға немесе ауызға) қолдар арқылы енуі мүмкін.
Адамдар көп жиналатын жерлерден аулақ болыңыз немесе адамдар көп жиналатын жерлерде болу уақытын қысқартыңыз. Ауыз бен мұрынға қол тигізбеуге тырысыңыз.
Қол гиенасын сақтаңыз-қолыңызды сабынмен және сумен жиі жуыңыз немесе алкоголь негізіндегі қолды дезинфекциялау құралын қолданыңыз, әсіресе аузыңызға, мұрныңызға тиген жағдайда. Тұрғын үй-жайларға таза ауа ағынын көбейтіңіз, терезелерді мүмкіндігінше жиі ашыңыз. Науқас адаммен байланыста болған кезде маскаларды қолданыңыз. Салауатты өмір салтын ұстаныңыз, соның ішінде дұрыс ұйықтау, «пайдалы» тағамдарды жеу, физикалық белсенділік. Халықты профилактикалық иммундау (вакцинация) – тұмаудың ең жақсы алдын-алу.
Н.Нышанов Түркістан облысының СЭБД басшысы
.
