Қ.А Ясауи атындағы Халықаратық Қазақ-Түрік университетінің археолог ғалымдары Қазақ хандығының алғашқы астанасы болған Сығанақ қалашығында қазба жұмыстарын бастады. Енді олар ел тарихында үш бірдей мемлекеттің бас қаласы болған көне шаһарда бір жыл бойы зерттеу жұмыстарын жүргізеді. Айтып өтейік аталған оқу орнының ғалымдары көне қалашықта 2003 жылдан беру археологиялық зерттеу жұмыстарын жүргізіп келеді. Содан бері бірнеше тарихи орындарды ашқан.
Сығанақ жайлы тарихи дерек көп. Үш бірдей мемлекеттің бас қаласы атанған шаһар бір кездері сауда – саттық пен қолөнердің де ордасы болған деседі. Сыр бойындағы көне қала 16-17 ғасырларда мәдениеттің де мекені болған. Бірақ бүгінде барлығын топырақ бүркемелеп жатыр. 2003 жылдан бері Қ.А Ясауи атындағы ХҚТУ жанындағы археологиялық ғылыми зерттеу институтының мамандыры, үйілген топырақтарды аршып, қаланың тарихи болмысына қайта қалпына келтіруде.
13 жылдан бері мына солтүстік шығыс қақпасы ашылды. Мұнда үлкен жұмыстар атқарылды. Қорғаныс жүйесі барлығы толық кешен ретінде ашылып жатыр қақпа. Келешектегі доспарланып отырған дүние ол осы қаланы айналдыра салған бекеніс жүйелерін зерттеу.
Бірнеше ғасыр алдын салынған қалашықты ғалымдар үш бөлікке бөліп зерттеуде. Атап айтқанда, Шахирстан, Орталық, Арбат. Қазір орталық бөлігі қазылып жатыр. Ол, маңнан асхана мен қолөнер шеберлері пайдаланған ошақтар табылған. Сонымен қатар, аумағы үлкен орталық мешітттің де орны аршылыпты. Қазір сол жерлерді ашық аспан астындағы музейге айналдыру үшін реставрация жұмыстары жүргізілуде.
Сығанақ қазақ хандығының дамуына үлкен үлес қосқан қала деп айтуға болады. Сол себептен мәдениет минстрлігі, БжҒМ арнайы көңіл бөліп мемлекет тарапынан осы жұмыстарды ауқымды бағдарламалар қабылдаса қаланың тарихын ашуға үлкен мүмкіндік болар еді.
Университетьің ғылыми қызметкерлері қаланың тарихи келбетін қайта қалпына келтіру үшін қазба жұмыстарымен қатар Сығанаққа қатысты қолжазба деректерін де жинастыруда екен. Ондағы мақсат көне қаланың тарихы мен мәдениетін келешек ұрпаққа жеткізу.
М. Жарылқасын
shymkenttv.kz