Еңбек ету процесінде жұмысшыларға өндірістік ортаның және еңбек процесі факторлары әсер етеді, бұл жұмысшылардың денсаулығына теріс әсер етуі мүмкін. Зиянды факторлардың гигиеналық нормалардан ауытқуы неғұрлым жоғары болса және мұндай фактордың әсері неғұрлым ұзақ болса, соғұрлым кәсіптік аурудың болу ықтималдығы жоғары болады.
Кәсіптік ауруларды болдырмаудың маңызды әдісі кәсіптік аурулардың алдын алу болып табылады – бұл жұмыс орнындағы зиянды өндірістік факторлардың жағымсыз әсерінің алдын алу.
Ең алдымен бұл технологиялық шаралар – өндіріс технологиясын өзгерту, қолданыстағы өндірістік циклдарды зиянды факторлардың әсерін болдырмайтын экологиялық таза және жабық технологиялық процестермен ауыстыру болып табылады.
Санитарлық-гигиеналық шаралар зиянды өндірістік факторлармен жанасатын қызметкерді тікелей қорғауға бағытталған. Оларға қызметкерлердің жеке қорғану құралдарын міндетті түрде қолдануы – арнайы киім, аяқ киім, көзілдірік, құлаққап, шуылға қарсы құлаққап, дулыға, қорғаныс қолғаптары, респираторлар және противогаздар кіреді. Жұмыс пен демалысты кезекпен ауыстыру, реттелген үзілістер, жұмыс орнын дұрыс ұйымдастыру қажет.
Емдік-профилактикалық іс-шаралар міндетті түрде алдын ала және кезекті медициналық тексерулер ұйымдастырып қажетті сауықтыру және емдік шаралар жүргізу арқылы жүзеге асырылады.Әкімшілік шаралардың да маңызды зор, олар технологиялық процестерді қатаң реттеу, еңбекті қорғау, қауіпсіздік ережелерінің сақталуын бақылайды.
Осы профилактикалық шаралардың барлық түрлерін бірге қодану өндірістік факторлардың зиянды әсер ету қаупін айтарлықтай төмендетеді, сол арқылы жұмысшылардың денсаулығы мен өнімділігін сақтауға және кәсіптік аурушаңдықты төмендетуге көмектеседі.
Нышанов Нұрбек Садықбекұлы
ҚР ДСМ СЭБК Түркістан облысының санитариялық-эпидемиологиялық бақылау департаменті басшысы