Бұл температураның 38-39 С-ға дейін күрт көтерілуімен бірге іштің ауыруы, құсу, әлсіздікпен сипатталатын өте қауіпті ішек ауруларының бірі. Мұндай белгілерді кем дегенде бір рет бастан өткерген кез-келген адам бұл жағдайдың қандай жағымсыз екенін айта алады. Сонымен қатар, егер сіз уақытында медициналық көмекке жүгінбесеңіз, бұл аурудың салдары өте қауіпті болуы мүмкін – құсу және бос нәжіс дегидратацияға әкеледі, соның салдарынан жүрек проблемалары басталып, бөлінетін токсиндер ішкі ағзаларды зақымдауы мүмкін. Бұл әсіресе егде жастағы адамдар мен кішкентай балалар үшін қауіпті және дәл осы топтағылардың сальмонеллезбен ауыру көрсеткіші жоғары.
Сальмонеллездің қалай алдын алуға болады?
Іс жүзінде сальмонеллездің алдын алу жолдары қарапайым. Бала кезінен бәріне таныс әдеттегі гигиена мен парасаттылық ережелерін сақтау жеткілікті. Бұл ережелер тек сальмонеллезге ғана емес, сонымен қатар барлық ішек инфекциялары мен жалпы улануға да қатысты:
▪︎Дәретханаға барғаннан кейін және тамақтанар алдында міндетті түрде қолыңызды сабынмен жуу керек.
▪︎Жартылай шикі тағамдарды жеуге болмайды. Егер сіз ет немесе тауықтың толық піспегенін немесе қуырылмағанын көрсеңіз- жалқау болмаңыз, оларды пісіруді жалғастырыңыз. Бұл сіздің қауіпсіздігіңізге ғана емес, тағамның дәміне де кепілдік береді.
▪︎Дайын өнімдерді (әсіресе салаттар, тартылған ет немесе кілегей қосылған өнімдер) тек тоңазытқышта сақтау керек. Олар бұзылады, ал сіз өзіңізге тамақтан улану қаупін тудырасыз.
▪︎Шикі және дайын өнімдерді әр түрлі тақталарда және әртүрлі пышақтармен кесу керек. Шикі тауық етінде қандай да бір бактерия өмір сүргенмен, олар пісіру немесе қуыру кезінде жойылады. Бірақ егер сіз тауық етін кескен тақтада салат жасасаңыз-тауық етіндегі сальмонеллаларды жұқтыруыңыз мүмкін.
▪︎Дүкендердегі азық-түліктің жарамдылық мерзімі мен сақтау шарттарын мұқият қарап шығыңыз.
▪︎Сатушы бірдей таразыда тауық пен шұжықты, яғни шикі және дайын өнімді бірге өлшейтін дүкеннен азық-түлік сатып алмаңыз. Тауық етінде ештеңе болмағанымен, шұжықпен улануыңыз мүмкін.
▪︎Егер сіз өнім бүлінген деп ойласаңыз, сатып алынған немесе бір күн бұрын жасалған салат қышқыл дәм берсе, тауық еті немесе ет іші шикі болса-жеуге болмайды. Оны тастаңыз. Қаншалықты өкінішті болса да, сеніңіз, емдеу сол тауық етіне қарағанда әлдеқайда қымбаттырақ болады.
▪︎ Тауық жұмыртқасын міндетті түрде жуыңыз. Бұл өте маңызды. Оларды пісірер алдында емес, дүкеннен әкелгеннен кейін бірден жуу керек. Содан кейін ғана сақтау үшін тоңазытқышқа салыңыз. Сонымен қатар сальмонеллалар екінші тағамға енуі жағдайлар жиі кездеседі: олар қол сүлгісінде, пісіруге арналған шпательде немесе жұмыртқаны сындырған пышақта қалады. Ал нәтижесінде сальмоннеланы жұқтыруымыз мүмкін.
* Кішкентай балаларға жұмыртқа бермеңіз. Кішкентай балалар туылғаннан бастап 2 жасқа дейін сальмонеллезбен ауыратындардың үштен бірін құрайды. Ауру олар үшін қауіпті және әдетте өте ауыр өтеді. Оларды шикі жұмыртқамен тамақтандырмаңыз, сапасына сенімді емес өнімдерді бермеңіз.
Өзіңізді және жақындарыңызды қорғаңыз!
ҚР ДСМ СЭБК Түркістан облысының санитариялық-эпидемиологиялық бақылау департаменті басшысы орынбасары Елемесов Бахтыораз Мизамұлы
