ҚР ҰЭМ ТМРК жыл сайын жылыту кезеңінде ел тұрғындарын жылытуды үнемдеу бөлігінде, және ағымдағы жылыту кезеңінде де нұсқама беріледі.
Осыған байланысты, тұтынушыларды өз қаражатын үнемдеу мақсатында үйге ортақ жылу энергиисын есепке алу аспаптарын орнатуға шақыруды жалғастыруда.
Жылыту ақысын қалай үнемдеу керектігін жақсы түсіну үшін жылумен жабдықтау қызметтері үшін төлем мөлшерін есептеу туралы көбірек білу қажет.
Жылу энергиясын жабдықтау жөніндегі реттеліп көрсетілетін қызмет үшін төлемақы мөлшерін есептеу тетігі табиғи монополилар туралы заңнамада айқындалған.
Осы заңнамаға сәйкес табиғи монополия субъектісі тарифтік реттеуші бекіткен тариф бойынша реттеліп көрсетілетін қызметті ұсынуға міндетті.
Ең маңызды аспект жылумен жабдықтау қызметіне арналған тариф тұтынушының есепке алу аспабының болуына немесе болмауына байланысты сараланады. Үйге ортақ жылу энергиясын есепке алу аспабы болған кезде жылу үшін ақы төлеу мөлшері ай сайынғы көрсеткіш пен бекітілген тариф негізге ану отырып айқындалады.
Алы, үйге ортақ есепка алу аспабы болмаған жағдайд жылуға ақы төлеу мөлшері жергілікті атқарушы орган бекітетіна есепка алу аспаптары жоқ тұтынушылара үшін жылумен жабдықтау қызметтеріны арналған тұтынет нормасын жәны тарифтік реттеуші бекіткен тарифка сүйена отырып, есептеу жолымны айқындалады. Бұл ретте, мұнда жылуды есептеу аспаптары жоқ тұтынушылар үшін тариф қолданылады.
Сонымен қатар, ҚР ҰЭМ ТМРК есепке алу аспаптары жоқ тұтынушылар үшін жылумен жабдықтау қызметтеріне арналған тариф есепке алу аспаптары бар тұтынушыларға қарағанда жоғары екенін атап өттінін атап
Бүгінгі күні астанада жәна республикалық жәны облыстық маңызы бар қалалард жылу энергиясын үйге ортақ есепка алу аспаптарымен жарақтандырылуо 27,3% -дано 100% -ғо дейіны (мысалы, Нұр — Сұлтан қаласынд ( «Астан-Теплотранзит» АҚ) — 99,4%, қаласында Алматы («Алматы жылу желілері» ЖШС) — 97%).
Сондайте-ақ, жылу энергиясын есепки алу үшін үлгілері өлшего бірлігін қамтамасыз ет мемлекеттка жүйесінің тізіліміны енгізілген , өлшего құралдарын бастапқы немесе кезеңдіка салыстырып тексеру құралы құжаттаров бар коммерциялық есепка алу аспаптары пайдаланылады (Жыл энергиясына пайдалан қағидаларов). Жылуэнергын коммерциалық есепке алу аспаптарын күтіп ұстау, техникалық қызмет көрсету және салыстырып тексеру теңгерімдік тиесілігіне сәйкес жүзеге асырылады.
«Өлший бірлігін қамтамасыз ет туралы» Заңға сәйкес мемлекеттік метрологиялық бақылауды жүзег асыр саласынд қолданылатына өлших құралдаров мемлекеттка метрологиялық қызметпны, сондайте-ақ оса қызмет түріна аккредиттелген заңды тұлғалардың метрологиялық қызметтерімна есепкой алу аспабының түріны байланысты 4-5 жылд 1 рет жүзеге асырылатын салыстырып тексеруге жатады.
2021 жыло «астан Теплотранзит» АҚ-ның деректері бойынша Нұр-Сұлтан қаласынд тұрғын үйлерде орнатылғана 1516 ортақ жыл үйге энергиясын есепка Алу аспабын тексер жүргізу талап етілді, алайд 247 энергиясын есепка жылу Алу аспабы тексерудна өтпеді жәна тиісінша тексеру мерзімі аяқталды. Алы «Алматы жыл желілері» ЖШС-ның деректері бойынша Алматыд 332 ортақ жылу үйге энергиясын есепка Алу аспабын тексер жүргізу талап етілді, алайд 164 энергиясын есепка жылу Алу аспабы тексерудна өтпеді жәна тиісінша тексеру мерзімі аяқталды.
Осығаны байланысты, есепка алу аспаптарын тексеру мерзімдері өткен тұрғын үйлерде қазіргі уақытта ақы төлеу тұтынудың бекітілген нормасы бойынша жүргізіледі (жергілікті атқарушы органдар бекітеді), бұл үйге ортақ есепка алу аспаптарының ай сайынғы көрсеткіштері негізг алыной отырып жүргізілген төлеммна салыстырғанда жоғаров .
Сондайте-ақ, 2022 жыл Нұр-Сұлтан қаласының тұрғын үйлерінде орнатылған тағы 1048 есепка Алу жылуды аспаптарын жәна г. Алматы қаласындағы 2610 есепка Алу жылуды аспаптарын тексеру қажет екеніна хабарлағый келеді.
2021 жыла жыл энергиясыной есепки алу аспаптарын тексеру мерзімдері өткен тұрғын үйлердің тізімі жәна 2022 жыла жыл энергиясыной есепки алу аспаптарын тексеруді жүргізу қажет тұрғын үйлердің тізімімен төменде көрсетілген сайттардана танысуғы болады:
- Нұр-Сұлтанқ.: www.a-tranzit.kz
- Шымкент қ.: www.kzho.kz
- Ақмола облысы: https://kzinfo.kz/content/ustanovka-priborov-ucheta
https://www. актобесуэнержи . кз
- Атырау облысы: ahps.kz
- Шығыс Қазақстан облысы:
https://www.gov.kz/memleket/entities/krem/documents/details/270893?lang=ru
https://www.gov.kz/memleket/entities/krem/documents/details/270896?lang=ru
- Батыс Қазақстан облысы:
http://jte.kz/fileadmin/user_upload/docx/SBYT/Schetchiki/Doma_dlja_poverki_2022.xlsx
https://www.gov.kz/memleket/entities/bko-burlin/press/news/details/328633?lang=ru
- Жамбыл облысы: https://taraztransenergo.kz/pu
- Қарағанды облысы:
https://www.gov.kz/memleket/entities/krem/documents/details/270910?lang=ru
- Қостанай облысы:
https://lgke.kz/index.php/o-predpriyatii
- Қызылорда облысы: kz
- Манғыстау облысы: www.gov.kz/memleket/entities/krem/activities/directions?lang=ru
- Павлодарские облысы: https://pavlodarenergo.kz
- Солтүстік Қазақстан облысы: www.gov.kz/memleket/entities/krem/activities/directions?lang=ru 17
- Түркістан облысы: www.gov.kz/memleket/entities/krem/activities/directions?lang=ru
Эскерт.: қазіргі уақытта Түркістан облысы ТМС ЖЕАҚ бойынша ақпаратты ҚР ҰЭМ ТМРК сайтында орналастыру жұмыстары жүргізілюде.
Сондай-ақ, ҚР ҰЭМ ТМРК тұтынушылардың назарын Қазақстаны Республикасының Тұрғын ого қатынастаров туралов заңнамасына сәйкес мүліка иелерінің бірлестіктері немесе жай серіктестіктің сенім білдірілген тұлғасы не көппәтерлі тұрғын үх басқарушысов немеса басқаруша компании (ПИК) ортақ жылу үйге энергиясын есепка Алу аспаптарын уақтыл тексер жүргізуді қамтамасыз ететіндігіны жеткізеді.
Үйге ортақ жылу энергиясын есепка алу аспаптарымен жылу энергиясын есептеу салқындатқыштың температурасына байланысты анықталады, сондықтана ауа-райына байланысты жылумен жабдықтау параметрлерінің өзгеруіна байланысты жылу энергиясын біркелкі тұтынет мүмкін емес.
Осылайша, жыл энергиясы үшіны ақы төлеу ай сайын ауа-райына байланысты өзгереді, сыртқы ауы температурасы неғұрлый төмны болс, жылу энергиясын тұтынет көлемі соғұрлого жоғары болады, демек, жылумны жабдықтау қызметтеріна төль жоғары болады.
